Độ rọi là gì? Công thức tính độ rọi đơn giản nhất 2022

Lượt xem: 14207

Độ rọi là chỉ số quang thông trên một đơn vị diện tích bề mặt được chiếu sáng. Để tính số lượng đèn cần dùng trong chiếu sáng phòng, bạn cần biết đến 2 yếu tố đó là diện tích phòng và độ rọi tiêu chuẩn của phòng đó. Bài viết dưới đây Haledco hy vọng sẽ giúp khách hàng hiểu hơn như thế nào là độ rọi là gì? Và tiêu chuẩn trong chiếu sáng là bao nhiêu?

1. Độ rọi là gì?

1.1 Độ rọi là gì?

  • Độ rọi là đại lượng được sử dụng trong trắc quang học để đánh giá cường độ ánh sáng cảm nhận được, nói cách khác chính là chỉ số quang thông trên một đơn vị diện tích bề mặt được chiếu sáng.
Khái niệm độ rọi là gì?
Khái niệm độ rọi là gì?
  • Đơn vị đo độ rọi  là lux, viết tắt là lx. 1 lux = 1 lumen/m2.
  • 1 lux thể hiện 1 mét vuông nhận được lượng ánh sáng là 1  lumen.

1.2 Độ rọi có đơn vị là Lux

  • Sl là đơn vị để đo độ rọi. Tổng ánh sáng trên một bề mặt diện tích.

1.3 Lux và ứng dụng của lux

  • Lux là đơn vị dùng để tính công suất ánh sáng, hoặc lượng ánh sáng chiếu trên bề mặt chiếu sáng cụ thể.
  • Lượng lumen trên một mét vuông = lux
  • Dùng để đo độ sáng của chùm sáng tập trung trong một khu vực như trong hải đăng, đèn chiếu sáng hoặc đèn pin

1.4 Độ rọi của một số nguồn sáng

Nguồn sáng Độ rọi
Ánh sáng mặt trời vào ban ngày 32000-100.000 lux
Ánh sáng mặt trời vào hoàng hôn, bình minh 400 lux
Ánh sáng mặt trăng 1 lux
Ánh sáng từ ngôi sao 0.00005 lux
Ánh sáng văn phòng 400 lux
Các trường quay truyền hình 1.000 lux

1.5 Độ chói là gì?

  • Độ chói là đại lượng quang học dẫn xuất, xác định bằng cường độ sáng trên đơn vị diện tích theo một hước cụ thể.
  • Đơn vị độ chói là cd/ m2 (candela/ mét vuông).

Độ chói trên thực tế

    Độ chói trên thực tế

1.6 Công thức tính độ chói

  • Độ chói được tính theo công thức: Lα = Iα : Cosα . ds (Cd/m2)
  • Trong đó:
    • Iα là cường độ sáng theo hướng α
    • ds là diện tích mặt nhìn từ hướng α

>>> Xem thêm: Độ chói là gì? Đơn vị độ chói đèn LED

2. Công thức tính độ rọi lux 

  • Theo quy chuẩn thì cách tính độ rọi (lux) bằng: E = Φ/S.
  • Cụ thể: Độ rọi = (Công suất đèn (w) x Quang thông (lm/w) x số lượng đèn sử dụng) / Diện tích chiếu sáng (m²).
  • Tức là: 1 lx = 1 lm/ m² (Lumen/ mét vuông).
Công thức tính độ rọi
Công thức tính độ rọi lux

VD: Cần chiếu sáng hành lang có diện tích là 15m2, sử dụng bóng đèn LED Downlight 5W ánh sáng trung tính có độ rọi là 18lx, quang thông (115lm/w). Thì số lượng bóng đèn LED Downlight 5W cần dùng là

Số bóng LED Downlight 5W cần dùng = (15×180)/(5x 115) = 5 bóng đèn

3. Tiêu chuẩn chiếu sáng tự nhiên

  • Ánh sáng mặt trời độ rọi trung bình từ 32.000 lx đến 100.000lx.
  • Lúc bình minh hoặc hoàng hôn độ rọi của đèn khoảng 400lx.
  • Ánh sáng từ mặt trăng khoảng 1 lx.
  • Ánh sáng từ ngôi sao khoảng 0,00005 lx.
  • Ánh sáng cừ các đài truyền hình khoảng 1.0000 lx.
  • Ánh sáng văn phòng khoảng 400 lx.

4. Độ rọi tiêu chuẩn theo từng không gian 

4.1 Độ rọi tiêu chuẩn trong nhà ở dân dụng

STT Không gian Độ rọi trung bình
1 Phòng khách ≥ 300
2 Phòng ngủ ≥ 100
3 Phòng bếp, phòng ăn ≥ 500
4 Hàng lang, cầu thang, ban công ≥ 100
5 Tầng hầm (khu vực đỗ xe) ≥ 75

>>> Để ngôi nhà được cung cấp đầy đủ ánh sáng cùng tìm hiểu tiêu chuẩn chiếu sáng trong nhà để có thể bố trí đèn phù hợp để cung cấp đầy đủ ánh sáng cho con người được hoạt động

4.2 Độ rọi tiêu chuẩn văn phòng làm việc 

STT Không gian  Độ rọi (lux)
1 Văn phòng làm việc >400
2 Sảnh chờ 200
3 Nhà bảo vệ  200
4 Hành lang, cầu thang 100
5 Thanh máy 150

4.3 Độ rọi tiêu chuẩn chiếu sáng học đường

STT Không gian  Độ rọi (lux)
1 Phòng học  ≥300
2 Phòng thể chất  ≥300
3 Phòng thực hành ≥500
4 Khu hiệu bộ ≥300
5 Phòng chờ ≥100

5. Phân biệt độ rọi và độ chói

Độ rọi đó là lượng ánh sáng nhìn thấy chiếu vào một vật thể hoặc bề mặt. Lượng ánh sáng này sẽ truyền đến mắt chúng ta sau khi phản xạ hoặc đi qua vật thể hoặc bề mặt đó sẽ được đo bằng độ chói.

Độ rọi Độ chói
Mắt thường không thể nhìn thấy được  Mắt người có thể nhìn thấy no
Các giá trị sẽ thay đổi tùy thuộc và khoảng cách giữa nguồn phát sáng và bề mặt nó chiếu vào Giá trị sẽ thay đổi tùy vào khả năng phản xạ ánh sáng của bề mặt 
Đo ánh sáng chiếu vào bề mặt Đo ánh sáng phản xạ từ bề mặt
Không phụ thuộc và số lượng bóng hay góc hoặc hướng của các nguồn phát sáng Phụ thuộc vào số lượng, góc và hướng chiếu sáng

>>> Ánh sáng đóng vài trò rất quan trọng trong đời sống hiện nay, tìm hiểu 8 tiêu chí xác định độ sáng của đèn LED cực kì đơn giản dễ hiểu

6. Phân biệt độ rọi (lux) và quang thông (lumen)

  • Độ rọi được tính bằng lux, trong khi quang thông tính bằng lumen.
  • Lumen là đơn vị đo tổng lượng ánh sáng chiếu ra.
  • Lux là đơn vị đo cường độ ánh sáng.
  • Độ rọi chính là tỉ lệ độ sáng trên một diện tích, hay nói cách khác độ rọi chính là tổng lượng quang thông trên 1 đơn vị diện tích. Để tính được độ rọi bạn phải biết được quang thông của nguồn sáng.  Khác biệt lớn nhất giữa độ rọi và công suất đo chính là độ rọi tính theo diện tích mà ánh sáng bao phủ.
Độ rọi
Mối quan hệ giữa độ rọi và quang thông
  • Ví dụ 100 lumen chiếu sáng trong một diện tích 1 m², thì độ rọi sẽ là 100 lux. Cùng 100 lumen này, khi trải rộng trên diện tích 10 m², thì độ rọi sẽ thấp hơn chỉ còn là 10 lux.

7. Mối quan hệ giữa độ rọi với công suất

  • Độ rọi là đại lượng không đo bằng năng lượng ánh sáng, nó chỉ là sự cảm nhận của mắt người. Vì thế, hệ số thể hiện mối quan hệ chuyển đổi giữa độ rọi và công suất sẽ thay đổi theo thành phần bước sóng hay nhiệt độ màu của ánh sáng.
  • Ví dụ như ở bước sóng 555 nm (khoảng trung gian của quang phổ) thì 1 lux tương đương với 1,46 mW/m².

8. Mối quan hệ giữa độ rọi và cường độ sáng lux

Đầu tiên xét điểm M nằm trên mặt phẳng S cách nguồn sáng O một đọa là r, giữa focs OM và pháp tuyến đến mặt phẳng S là anpha. Độ rọi ngang tại điểm M sẽ tính là:

E = (Iα x cos α) / r2

=> Từ đó có thể thấy cường độ ánh sáng lux chỉ phụ thuộc và hướng chiếu sáng chứ không phụ thuộc và khoảng các chiếu sáng. Do đó độ rọi sẽ phụ thuộc và hướng và sẽ giảm dần theo bình phương của khoảng cách

Quam hệ giữa độ chói và cường độ sáng lux
Quam hệ giữa độ chói và cường độ sáng lux


9. Ý nghĩa của việc tính toán độ rọi tiêu chuẩn

Đánh giá chính xác hiệu quả chiếu sáng của hệ thống đèn

  • Độ rọi của hệ thống đèn đạt tiêu chuẩn quy định sẽ mang đến rất nhiều lợi ích
  • Khu vực nhà xưởng: Tăng năng suất lao động, tăng chất lượng, tạo sự tập trung
  • Với người sử dụng, nhân công lao động: Không gây khó chịu, tránh căng thẳng, 
  • Với thị giác: Không gây mỏi mắt, chói lóa, tăng sự tập trung

Thiết kế hệ thống chiếu sáng đèn LED phù hợp với từng không gian khác nhau 

  • Khi bạn xác định được độ rọi cho từng khu vực bạn sẽ chọn được những kiểu đèn phù hợp cho từng không gian khác nhau
  • Ưu tiên lựa chọn các loại đèn LED có quang thông 15.000(lm), tuổi thọ cao
  • Ánh sáng đèn LED không gây chói lóa, mỏi mắt, chiếu sáng ổn định không nhấp nháy

10. Cách tính số lượng đèn cần dùng trong chiếu sáng

  • Để tính số lượng đèn cần dùng trong chiếu sáng phòng, bạn cần biết đến 2 yếu tố đó là diện tích phòng và độ rọi tiêu chuẩn của phòng đó. Khi đã biết 2 đại lượng này, bạn chỉ cần áp dụng công thức tính số lượng đèn cần dùng trong chiếu sáng dưới đây:
Độ rọi
Công thức tính số lượng đèn
  • Tổng công suất  cần dùng = (diện tích x độ rọi tiêu chuẩn ) : hiệu suất phát quang
  • Số lượng đèn cần dùng = tổng công suất cần dùng : công suất một bóng đèn
  • Ví dụ: nếu bạn muốn lắp đèn cho phòng ngủ với diện tích 10m2 độ rọi là 200lux tức 200 lumen/m2, giả sử chủ nhà sẽ lắp đèn led, hiệu suất phát quang của đèn led thường là 100lm/watt. Ta tính được tổng công suất cần dùng là: (10 x 200) : 100 = 20w. Với 20w này bạn có thể lắp 2 đèn âm trần 10w, hoặc 3 đèn âm trần 7w hay có thể là 4 đèn âm trần 5w.

>>> Xem thêm: 4 cách tính số lượng đèn led trong phòng ngủ, phòng khách, phòng học

11. Hướng dẫn chọn đèn LED phù hợp dựa vào LUX

  • Đèn LED là dòng đèn chiếu sáng, hiện đại nhất trong thị trường chiếu sáng hiện nay. Tùy thuộc vào mục đích chiếu sáng của từng khu vực khách hàng cần tính toán số lượng đèn LED phù hợp nhất. Dựa vào công thức công thức tính độ rọi lux chúng ta hoàn toàn có thể xác định được số bóng đèn LED cần sử dụng là bao nhiêu? kèm theo bảng tiêu chuẩn độ rọi trong nhà HALEDCO đã giới thiệu trong nội dung bên trên.
  • Nếu như hệ thống chiếu sáng của khách hàng đang sử dụng đèn chiếu sáng truyền thống. Khách hàng chỉ cần lựa chọn chuyển sáng bóng đèn LED có công suất bằng 1/3 so với công suất đèn truyền thống đang sử dụng.
  • Ví dụ bạn đang dùng đèn huỳnh quang công suất là 150w thì bây giờ có thể thay thế bằng một bóng đèn LED công suất khoảng 30w – 50w là đã cho độ sáng tương đương.

Ở bài viết này chúng tôi đã giải đáp độ rọi là gì và độ rọi tiêu chuẩn của không gian chiếu sáng trong nhà ở dân dụng. Đối với độ rọi tiêu chuẩn nhà xưởng và các khu vực chiếu sáng công nghiệp sẽ có sự khác biệt; nếu cần tư vấn về độ rọi trong chiếu sáng công nghiệp hãy gọi ngay tới Hotline: (0243) 7918 122 để được tư vấn hoàn toàn miễn phí.

5/5 - (5 bình chọn)

Bình luận